Posty

Wyświetlanie postów z grudzień, 2012

Dawny zbór ariański w Silniczce

Obraz
Silniczka (gmina Żytno, obecnie woj. łódzkie) – pojawiająca się w XVI w. dokumentach jako Schyelnicza minor, Schylnycza czy Syelnyczka to wieś, na terenie której znajduje się unikalny obiekt – dobrze zachowany zbór ariański z XVII w. (496-I-51 z 9.09.1949 oraz 241 z 27.12.1967 wg rejestru zabytków KOBiDZ). W 1552 folwark Silnica Mała był własnością Piotra Maja. To prawdopodobnie Majowie byli tymi właścicielami Silniczki, którzy przyłączyli się w XVII w. do arian (lub byli ich protektorami). Być może był to Mikołaj Maj z Silniczki, ówczesny dziedzic pobliskiego Żytna (przypisuje mu się spustoszenie Żytna w okresie reformacji oraz zniszczenie i profanację tamtejszej kaplicy, kaplica była później miejscem zgromadzeń arian). Wpływom innowierczym na terenie metropolii gnieźnieńskiej stanowczo przeciwstawiał się wówczas Jan Łaski – arcybiskup gnieźnieński. Nie powstrzymało to jednak reformatorów – zwłaszcza po jego śmierci - od pozyskiwania nowych zwolenników spośród zamożnych rodzin szla